NASIL GAZETECİ GİBİ BÜLTEN YAZILIR? – BÖLÜM 1

Doğru eğitimi almamış, yeterli tecrübeye sahip olmayan birçok kişi basın bülteni yazarken yanlış bir iş yaptığının farkında değildir. Gazeteciler genellikle mükemmeliyetçi, en ince ayrıntılara dikkat eden, çoğunlukla her konuya şüpheci bir yaklaşıma sahip kişilerdir. Bu yüzden basın bülteninde olabilecek hatalar kötü sonuçlara yol açabilir. Basın bülteni yazarken profesyonel bir üsluba sahip olmak gerekir. Nasıl gazeteci gibi bülten yazılır sorusu ile yola çıkabiliriz. Profesyonelce yazılmış bir basın bülteni hem gazetecinin dikkatini çekerek daha çok yayınlanma şansına sahip olacak hem de gazetecinin işini büyük ölçüde kolaylaştıracaktır. Aşağıda profesyonel bir basın bülteni yazabilmeniz için 6 ipucunu sizler için sıraladım.

 

Etkili bir basın bülteni yazmak düşündüğünüz kadar zor değil! Aşağıdaki altı ipucunu takip ederek hedeflediğiniz gazetecilere ve editörlere haber değeri taşıyan, yayına hazır içerik sağlayın.

NASIL GAZETECİ GİBİ BÜLTEN YAZILIR?

Basın bültenlerinde tarihlerin yazılışı

Basın bülteninde konu edilen tarih içinde bulunulan yıl ise sadece gün ve ay yazılır, yılın yazılmasına gerek yoktur. Ancak belirtilen tarih içinde bulunulan yıldan farklı geçmiş ya da ileri bir tarihte ise yıl yazılır. Belirli bir gün ve ay bildiriliyorsa gün ve ay adları büyük harfle başlar. Belirli bir tarih bildirmeyen ay ve günler küçük harfle başlar.
Örnekler:

• … Zirvesi 22 Eylül’de düzenlenecektir.
• … Zirvesi 22 Eylül 2019’da düzenlenecektir.
• Bakanlar Kurulu Toplantısı yarın (22 Ağustos) yapılacak.
• … karşılaşması 28 Haziran Perşembe günü oynanacak.
• 21 Mart 2018’de görevine başlayan…
• Geçtiğimiz Nisan ayında gerçekleşen zirvede…
• Yönetim kurulu toplantıları perşembe günleri yapılır.

Basın bültenlerinde saatlerin yazılışı

Pek çok basın bülteninde tarihlerin yanında saatin de yazılması gerekebilir. Basın bültenlerinde ve haberlerde saatler rakamlarla yazılır. Türkçe imla kurallarına göre saat belirtilirken rakamlar arasına nokta (.) koyulur. Birçok kişinin yaptığı gibi iki nokta üst üste (:) kullanılmaz. Akşam 06.00 şeklinde kullanım yanlıştır. Bunun yerine saat 18.00 gibi bir ifade kullanılmalıdır.
Örnekler:

• Saat 16.30’da havaalanına inen uçak…
• Saat 07.00’de kapılarını açan etkinlikte…

Adların ve unvanların kullanımı

Basın bülteninde adı geçen kişilerin adı, soyadı ve unvanını giriş kısmında bir kere yazdıktan sonra kişinin geçtiği diğer yerlerde sadece soyadını kullanmak yeterli olacaktır. Sayın, saygı değer, bay, bayan gibi ifadelere basın bültenlerinde yer verilmez. Ayrıca Ahmet amca, Nermin teyze, Mahmut dede gibi ifadeler yerine tam ad ve soyadı kullanılmalıdır. Kişilerin soyadları da büyük harflerle yazılmaz.

Sayıların yazılışı

Gazeteci gibi bülten yazarken Türkçe dilbilgisi kurallarına uyulmalıdır. Dolayısıyla Türk Dil Kurumu’nun İmla Kılavuzu’nda belirtilen kurallara uyulması gerekir. Basın bülteni ve haber yazarken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir.

• Sıfır (0) ve bir (1) genellikle yazıyla yazılır. Ancak bazı istisnai durumlarda rakamla yazılabilirler. Örneğin hava sıcaklığı 0 derecenin altına düştü, birincilik sırasına yerleşen, kazada 1 kişi hayatını kaybetti gibi. Diğer durumlarda sayılar rakamla yazılır. Örneğin 50 kilogram, 500 kişinin katıldığı, 150 metre uzakta, yüzde 65 veya %43 gibi.
• Türkçe imla kurallarına göre sayılar virgülle ayrılır. Örneğin 67,3 gibi.
• Sayılar yazı ve rakamla karışık yazılabilir. Örneğin 5.200 yerine 5 bin 200 ya da 7.900.000 yerine 7 milyon 900 bin gibi.
• Üleştirme sayıları yazıyla belirtilir. Örneğin 5’er 5’er değil beşer beşer ya da 100’er kişilik gruplar değil yüzer kişilik gruplar gibi.

Kısaltmalar

Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır. Örneğin TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), ABD (Amerika Birleşik Devletleri), TRT gibi. T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) gibi gelenekselleşmiş kullanımlar haricinde harflerin arasına nokta koyulmaz. Öreğin P.T.T. yanlış bir kullanımdır. Bazı durumlarda kısaltma yapılırken son harflerin birkaçı kısaltmaya dahil edilebilir. Örneğin BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi) gibi. Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm’yi, kg’dan, mm’den, kr.un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den, TL’nin vb. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN’da, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya vb.

Yabancı para birimlerinin yazılışı

Basın bültenlerinde birçok durumda yabancı para birimlerinin kullanılması gerekebilir. Bu durumda genellikle gazeteciler yabancı para birimlerini TL’ye çevirerek parantez içinde kullanır. Bu yüzden basın bülteninin dağıtıldığı gün yabancı para birimini TL’ye çevirerek parantez içinde yazmak gazeteci açısından kolaylık sağlar. Diğer taraftan para birimlerinin ilk harfleri büyük harfle yazılmaz. Örneğin “1 milyon dolara (yaklaşık 6 milyon 550 bin TL) mal olan binanın…” gibi.

NASIL GAZETECİ GİBİ BÜLTEN YAZILIR? – SONRAKİ ADIM:

Yukarıda nasıl gazeteci gibi bülten yazılır sorusuna cevaben anlatılan altı yöntem, medyada yansıma elde etmenin ilk adımıdır. Basın bülteninizin yayınlanması ve hedeflediğiniz pazara etkili bir şekilde ulaşabilmesi için bülteninizin doğru gazetecilere ve medya kuruluşlarına gönderildiğinden emin olmanız gerekir. Faselis’te müşterilerin seçebileceği farklı hedefli dağıtım seçenekleri mevcuttur. Faselis Growth, belirli bir sektörü, ulusal ve bölgesel gazetecileri kapsayan önceden hazırlanmış medya listesi sunar. Faselis Kurumsal paketi ise sınırsız sayıda sektörü, ulusal, bölgesel, yerel gazetecileri ve medya kuruluşlarını kapsar ve müşterilerin kendi listelerini oluşturabilmelerini, e-posta mesajlarına video ve görsel ekleyebilmelerini ve yeniden kullanılabilir e-posta şablonları oluşturabilmelerini sağlar.

Yazan: Bülent Nevres